สถานการณ์ Covid-19 ในประเทศไทยกลับมาระบาดใหม่อีกครั้งในช่วงส่งท้ายปี มีผู้ติดเชื้อกระจายไปกว่า 30 จังหวัด แม้ยังไม่ประกาศล็อกดาวน์ทั่วประเทศเหมือนเดือนมีนาคม ในมุมผู้ประกอบการธุรกิจก็ต้องจับตาอย่างใกล้ชิด ใช้ประสบการณ์ผ่านวิกฤติโควิดระลอกแรก มาสร้าง “วัคซีน” เตรียมรับมือระลอกใหม่
ช่วงล็อกดาวน์โควิดเมื่อต้นปี มีกรณีศึกษาที่น่าสนใจของ ร้านเสื้อผ้าแฟชั่นสำหรับผู้หญิง แบรนด์ “Gentlewoman” ซึ่งเป็นผลงานการออกแบบของดีไซน์เนอร์ไทย มีร้านอยู่ในศูนย์การค้ากว่า 30 สาขาทั่วประเทศ เมื่อหน้าร้านถูกปิด “Gentlewoman” รอดจากโควิดครั้งนั้นมาได้ ดร.เอกก์ ภทรธนกุล ภาควิชาการตลาด คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ ถอดรหัส 5C อะไรคือภูมิคุ้มกันธุรกิจยุคโควิด พร้อมเรียนรู้เพื่อเตรียมรับมือโควิดระลอกใหม่ ที่ทุกธุรกิจสามารถนำไปใช้สร้างภูมิคุ้มกัน ตามดู 5C วัคซีนช่วยธุรกิจให้รอด
1.Credit มีเครดิตที่ดี
เมื่อเกิดวิกฤติอย่างแรกที่ต้องเก็บรักษาไว้ เพื่อเป็นภูมิคุ้มกันทางธุรกิจในยุคโควิด คือ Credit ต้องเร่งคุยกับเจ้าหนี้ ธนาคาร ซัพพลายเออร์ว่าสามารถยืดหนี้ได้หรือไม่ เมื่อไม่มีรายได้เข้ามา ก็ต้องประคองให้ทั้งระบบอยู่ได้ แต่การขอเจรจาขอยืดจ่ายหนี้ได้นั้น ก็ขึ้นอยู่กับประวัติในอดีต หากจ่ายเงินตรงเวลาเสมอ ก็จะได้รับการช่วยเหลือเมื่อเกิดปัญหา
2.Cash มีเงินสดเตรียมไว้
ช่วงล็อกดาวน์เมื่อต้นปี ที่ไม่สามารถขายสินค้าได้ปกติ สิ่งที่ต้องทำคือ กลับไปดูคลังสินค้าว่ามีอะไรที่จะเปลี่ยนเป็นเงินได้บ้าง กรณีธุรกิจเสื้อผ้าแฟชั่น จะมีสินค้าหลุดซีซันเก็บไว้ในสต็อก ก็ต้องนำมาลดราคาเร่งขายให้เร็ว เพราะแฟชั่นที่หลุดซีซันปกติก็ขายยากอยู่แล้ว เมื่อลดสินค้าในคลังได้ก็ลดต้นทุนในการดูแล ที่สำคัญจะได้ Cash หรือเงินสดกลับคืนมา เพื่อนำมาเป็นค่าใช้จ่ายในเรื่องที่มีความจำเป็น เพราะบางเรื่องเป็นสิ่งที่ต้องใช้จ่าย เช่น ค่าเช่าพื้นที่ ค่าใช้จ่ายพนักงาน “กระแสเงินสดก็เหมือนเลือด ที่หล่อเลี้ยงร่างกาย หากไม่มีก็อยู่ไม่ได้”
3.Collaboration เป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน
อีกสิ่งสำคัญในการทำธุรกิจคือ “คน” ในสถานการณ์โควิด ก็มีความจำเป็นต้องพูดคุยกับพนักงานตรงๆ เพราะช่วงที่ขาดรายได้ บริษัทก็ไม่สามารถจ่ายเงินเดือนให้พนักงานเต็ม 100% ได้เหมือนเดิม ทำให้บางคนอาจจะต้องหยุดทำงานก่อน ขอลดเงินเดือนบางส่วน ดังนั้นความร่วมมือเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน (Collaboration) เป็นสิ่งที่ต้องได้รับความร่วมมือจากพนักงาน ซึ่งสิ่งเหล่าต้องเกิดขึ้นจากการทำงานร่วมกันในอดีต การทำงานเป็นทีมของพนักงานและเจ้าของ มีความไว้เนื้อเชื่อใจซึ่งกันและกันเป็นเรื่องสำคัญ ซึ่งจะเป็นวัคซีนในการป้องกันโควิด ที่อาจจะเกิดขึ้นในการทำธุรกิจช่วงนี้
4.Cross-channel ช่องทางการขายที่หลากหลาย
การล็อกดาวน์ในช่วงต้นปี ทำให้เห็นชัดว่า หากมีช่องทางออฟไลน์ (หน้าร้าน) อย่างเดียวไม่เพียงพอ เพราะเมื่อคนออกจากบ้านไม่ได้ สุดท้ายแล้วจะทำธุรกิจได้ยากมาก การจะอยู่รอดได้จะต้องทำเรื่อง Cross-Channel มีช่องทางขายหลากหลายทั้งออฟไลน์และออนไลน์
หากวันนี้ยังมีช่องทางเดียวในการทำธุรกิจถือว่าอันตรายมาก ไม่ว่าจะเป็นออฟไลน์หรือออนไลน์ คงมีอย่างใดอย่างเดียวไม่ได้ เพราะไม่รู้ว่าความเสี่ยงในการทำธุรกิจจะเกิดขึ้นที่ช่องทางใด การมีช่องทางที่หลากหลายจะเป็นตัวช่วยสำคัญ ในการลดความเสี่ยงทำธุรกิจยุคโควิด
5.Customer Database มีฐานข้อมูลลูกค้า
ในวันที่ลูกค้าไม่ออกจากบ้านจากสถานการณ์โควิด ทางเดียวที่จะเจอลูกค้าได้ คือ ออกไปหาลูกค้า นั่นคือ ต้องมีฐานข้อมูล ไม่ว่าจะเป็น เบอร์โทรศัพท์ อีเมล เฟซบุ๊ก ดังนั้นฐานข้อมูลจึงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อเป็นช่องทางส่งข้อมูลไปให้ลูกค้า สร้างโอกาสขายสินค้า Customer Database จึงเป็นวัคซีนตัวสำคัญใช้ป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นจากโควิด
วันนี้การทำฐานข้อมูลลูกค้า ไม่ว่าจะเป็นบริษัทเล็กหรือใหญ่ทุกองค์กรทำได้หมด รวมทั้ง SMEs ก็เก็บฐานข้อมูลได้ เพราะไม่เพียงมีช่องทางการติดต่อลูกค้า แต่ยังสามารถดูประวัติการซื้อ เพื่อคาดการณ์การขายหรือนำไปใช้วางแผนผลิต บริหารสต็อกอย่างมีประสิทธิภาพ
สถานการณ์โควิดระลอกใหม่ที่กำลังเกิดขึ้นในขณะนี้ อาจส่งผลต่อธุรกิจและเศรษฐกิจอีกครั้ง สิ่งที่ผู้ประกอบการต้องทำคือ เช็คลิสต์ 5C ที่จะเป็นวัคซีนสร้างภูมิคุ้มกันให้ธุรกิจอยู่รอดให้ได้ เพราะไม่รู้ว่าโควิดครั้งนี้จะต้องกลับมาล็อกดาวน์อีกหรือไม่