ไม่เฉพาะประเทศไทยที่มีปัญหาด้านการเรียนการสอนภาษาอังกฤษให้กับเด็ก ๆ แต่ประเทศญี่ปุ่น ยักษ์ใหญ่ด้านเศรษฐกิจของโลกก็กำลังเผชิญปัญหานั้นเช่นกัน โดยมีรายงานว่า กระทรวงการศึกษา วัฒนธรรม กีฬา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของญี่ปุ่นพบตัวเลขน่าสนใจในการสอบภาษาอังกฤษระดับประเทศที่จัดขึ้นเมื่อเดือนเมษายน เมื่อมีเด็กนักเรียน ม.3 ที่เข้าร่วมทดสอบเพียง 12.4% เท่านั้นที่สามารถตอบคำถามภาษาอังกฤษได้อย่างถูกต้อง และในการทดสอบนี้ยังพบว่า มีนักเรียนญี่ปุ่นมากกว่า 60% ไม่สามารถตอบคำถามในหมวด Speaking ได้แม้สักข้อเดียวด้วย
สำหรับการจัดทดสอบดังกล่าวพบว่ามีขึ้นเป็นประจำทุกปี แต่ความพิเศษคือในปีนี้ (2023) เป็นปีแรกในรอบ 4 ปี ที่ญี่ปุ่นจัดทดสอบในเด็ก ๆ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ด้วย (ก่อนหน้านี้คือทดสอบเฉพาะเด็ก ๆ ชั้นมัธยมปลาย)
นอกจากในส่วนของทักษะการพูด การทดสอบนี้ยังพบว่า เด็ก ๆ ชั้น ม.3 ของญี่ปุ่นทำคะแนนในส่วนของการอ่าน การฟัง และการเขียนได้ที่ 46.1% ซึ่งลดลง 10.4 คะแนนจากการประเมินครั้งก่อนเช่นกัน
อย่าเพิ่งตกใจ มีเด็กเข้าร่วมแค่ 42,000 คน
สำหรับการทดสอบการพูดภาษาอังกฤษระดับประเทศที่จัดขึ้นเมื่อเดือนเมษายนนั้น ข้อมูลจากกระทรวงการศึกษาฯ ของญี่ปุ่นระบุว่ามีเด็กเข้าร่วม 42,000 คน จาก 500 โรงเรียนทั่วประเทศ เหตุที่ไม่ได้ให้นักเรียนทุกคนเข้าร่วมทั้งหมด เนื่องจากว่า การทดสอบในครั้งนี้มีการอัดคลิปวิดีโอร่วมด้วย โดยเด็ก ๆ ต้องตอบคำถามห้าข้อ พร้อมแสดงความคิดเห็นเป็นภาษาอังกฤษ จากนั้นระบบจะบันทึกคำตอบและส่งคลิปดังกล่าวไปที่กระทรวงการศึกษาฯ
เพื่อป้องกันไม่ให้คลิปถูกส่งไปพร้อม ๆ กันเป็นจำนวนมาก จนอาจทำให้ระบบเครือข่ายล่ม ทางกระทรวงการศึกษาของญี่ปุ่นจึงเลือกทดสอบกับเด็ก ๆ เพียง 42,000 คนดังที่ปรากฏ ซึ่งทำให้ทางรัฐมนตรีกระทรวงการศึกษาฯ ของญี่ปุ่นมองว่า การนำคะแนนสอบในครั้งนี้ไปเทียบกับการสอบในครั้งก่อนหน้าก็อาจไม่ใช่สิ่งที่เป็นธรรมนัก เพราะเป็นผลคะแนนที่มาจากเด็กเพียง 42,000 คนเท่านั้น และทางรัฐมนตรีก็ยอมรับว่าอาจเป็นข้อสอบที่ยากเกินไปด้วย
อย่างไรก็ดี มีหลายฝ่ายที่มองว่า คะแนนภาษาอังกฤษที่ไม่ดีนั้นมาจากสภาพสังคมของญี่ปุ่นเองที่ทำให้เด็ก ๆ มีโอกาสใช้ภาษาอังกฤษน้อยเกินไป และทำให้ในช่วงสองปีที่ผ่านมา โรงเรียนญี่ปุ่นได้มีการเปลี่ยนแปลงนโยบาย และว่าจ้างอาจารย์ต่างชาติเข้ามาเป็นคุณครูผู้ช่วยสอนมากขึ้น (รัฐบาลญี่ปุ่นเป็นผู้ช่วยสนับสนุนค่าใช้จ่าย) โดยชาติที่เข้ามาสอนภาษาอังกฤษในญี่ปุ่นมีตั้งแต่ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ มาเลเซีย ฯลฯ ส่วนในระยะยาวจะทำให้ผลการเรียนภาษาอังกฤษของเด็กญี่ปุ่นดีขึ้นหรือไม่ อาจเป็นเรื่องที่ต้องติดตามกันต่อไป