ปัจจุบันมะเร็งปากมดลูกเป็นโรคมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับ 2 ของโรคมะเร็งทั้งหมดของหญิงไทยรองจากมะเร็งเต้านม แต่มีอัตราการเสียชีวิตมากเป็นอันดับ 1 ในกลุ่มที่มีอายุช่วง 40 ปีขึ้นไป ซึ่งในแต่ละปีจะพบผู้ป่วยมะเร็งฯ รายใหม่ประมาณ 10,000 ราย และเสียชีวิตจากการเป็นมะเร็งปากมดลูก 5,216 รายหรือ 14 คนต่อวัน โดยคาดการณ์ว่าในปี 2568 จะมีผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกสูงขึ้นเป็น 13,082 คน เสียชีวิตเพิ่ม 7,871 คน หรือ 21 คนต่อวัน หากไม่มีการตรวจคัดกรองมะเร็งเบื้องต้นที่เหมาะสมและทันท่วงที มูลนิธิแพทย์ชนบท จึงร่วมกับเครือเจริญโภคภัณฑ์ (ซีพี) บมจ.ซีพีออลล์ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) รณรงค์เตือนภัยให้หญิงไทยตระหนักและเห็นถึงความสำคัญของการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกภายใต้แนวคิด “รู้ไว รักษาได้ รอดชีวิต” นำร่องแจกฟรี ชุดตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตัวเอง HPV Self Test รวม 12,000 ชุด สามารถลงทะเบียนรับสิทธิในแอปพลิเคชันเป๋าตังและมารับได้ที่เซเว่น อีเลฟเว่นเฉพาะใน 4 อำเภอ จ.สงขลา ได้แก่ อ.สะเดา อ.สะบ้าย้อย อ.นาทวีและ อ.เทพา ตั้งแต่วันที่ 1-30 มิถุนายน 2567 หรือ จนกว่าชุดตรวจจะหมด
นายแพทย์ชูชัย ศุภวงศ์ เจ้าของรางวัลผู้นำด้านสาธารณสุข มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ประธานกรรมการมูลนิธิแพทย์ชนบท เปิดเผยว่า ประเทศไทยพบผู้หญิงเป็นมะเร็งปากมดลูกสูงเป็นอันดับ 2 รองจากมะเร็งเต้านม และจากสถิติมีผู้หญิงไทยที่ยังไม่สามารถเข้าถึงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกสูงถึงกว่า 13 ล้านคน ซึ่งหากมี “การทำงานเชิงรุก” ด้วยการปฏิรูประบบสุขภาพปฐมภูมิ โดยผ่านการนำอุปกรณ์เทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ทันสมัยมาใช้ตรวจด้วยตนเองอย่างแม่นยำให้เข้าถึงครัวเรือนและชุมชน ในที่นี้คือชุดตรวจ HPV Self Test ที่สามารถตรวจ DNA ได้ 14 สายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงสูงให้เกิดมะเร็งปากมดลูก ด้วยการใช้เครื่องมือนี้คัดกรองผู้หญิงที่มีความเสี่ยงได้เข้ารับการรักษาได้ทันในระยะมะเร็งแรกเริ่ม ก่อนที่จะลามไประยะ 3 และ 4 ซึ่งเป็นระยะที่มีความเสี่ยงสูง ก็จะทำให้ลดการสูญเสียชีวิตของผู้หญิงที่ช่วยแบกรับภาระในครอบครัว อีกทั้งลดภาระค่าใช้จ่ายในการรักษาของครัวเรือนและงบประมาณของรัฐอย่างมาก จำนวนหลายหมื่นล้านบาทในแต่ละปี เพราะมะเร็งปากมดลูก เป็นหนึ่งในกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง NCDs ที่สามารถป้องกันได้ โดยการทำงานเชิงรุกไปถึงครัวเรือนและชุมชน ได้ (Home & Community based) จึงเป็นเหตุให้มูลนิธิแพทย์ชนบท ร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและภาคเอกชนอย่างเครือเจริญโภคภัณฑ์ โดยการนำของซีอีโอศุภชัย เจียรวนนท์ เร่งทำงานเชิงรุกลงพื้นที่ในชุมชนแจกชุดตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตัวเอง HPV Self Test ฟรีให้กับผู้หญิงช่วงวัย 30-60 ปีที่มีความเสี่ยง โดยคิกออฟนำร่องแจกใน 4 อำเภอ จ.สงขลา ผ่านร้านสะดวกซื้อเซเว่น อีเลฟเว่น ซึ่งการแจกชุดตรวจที่ร้านเซเว่นฯ จะทำให้กลุ่มที่มีความเสี่ยงได้เข้าถึงชุดตรวจได้ง่ายและสะดวกมากขึ้น นับว่าเป็นความร่วมมือครั้งสำคัญในการลงพื้นที่เชิงรุกให้หญิงไทยสามารถตรวจคัดกรองด้วยตนเอง โดยต้องไม่ขึ้นขาหยั่ง ซึ่งจะทำให้ลดความกังวล มีความกล้าที่จะรับการตรวจมากขึ้น นำไปสู่การลดอัตราการเสียชีวิตและการสูญเสียงบประมาณ ตลอดจนเป็นส่วนหนึ่งในการยกระดับคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนชาวไทย
“แม้ว่าไทยในฐานะประเทศรายได้ปานกลาง แต่หากมีความร่วมมือ จากภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและภาคเอกชน ตลอดจนชุมชนท้องถิ่น เราจะเป็นประเทศรายได้ปานกลางแรกๆ ของโลก ที่สามารถป้องกันมะเร็งปากมดลูก และยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้หญิงไทยทั่วประเทศ ได้สำเร็จเหมือนกับบางประเทศที่มีรายได้สูงและพัฒนาแล้ว เช่นกัน” นายแพทย์ชูชัย ศุภวงศ์ กล่าวอย่างมั่นใจ
ขณะที่นายแพทย์สุวัฒน์ วิริยพงษ์สุกิจ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชินีนาถ ณ อำเภอนาทวี จังหวัดสงขลา กล่าวว่า โรคมะเร็งปากมดลูกเป็นปัญหาระดับต้นๆ ของหญิงไทย และจากข้อมูลการเฝ้าระวังโรคมะเร็งปากมดลูกของจังหวัดสงขลาในปีที่ผ่านมาพบว่าจ.สงขลามีผู้ป่วยขึ้นทะเบียนรักษาด้วยโรคมะเร็งปากมดลูกมากเป็นอันดับ 1 ของเขต แต่กลับพบว่าภาพรวมการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในผู้หญิงอายุ 30 – 60 ปี ในสงขลามีเพียง 25% ซึ่งต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนด การคิกออฟนำร่องแจกชุดตรวจ HPV Self Test ด้วยตัวเอง (Self-sampling) ให้ผู้หญิงที่มีอายุระหว่าง 30-60 ปี ในจ.สงขลาเข้าถึงการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้สะดวกและง่าย ไม่ต้องขึ้นขาหยั่ง โดยสามารถลงทะเบียนรับสิทธิในแอปพลิเคชันเป๋าตังและมารับได้ที่เซเว่น อีเลฟเว่นในพื้นที่ 4 อำเภอ จ.สงขลา หลังจากนั้นผู้รับนำชุดตรวจส่ง รพสต. ใกล้บ้าน หรือให้อสม.เข้ามารับที่บ้าน เพื่อส่งตรวจที่ห้องปฏิบัติการต่อไป นอกจากนี้เราได้ทำการรณรงค์ ประชาสัมพันธ์ ให้ประชาชนตระหนักถึงภัยจากมะเร็งปากมดลูกควบคู่ด้วย ทั้งนี้ขอขอบคุณมูลนิธิแพทย์ชนบท เครือเจริญโภคภัณฑ์ และภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน มาร่วมทำงานเชิงรุกที่จะทำให้ประชาชนในพื้นที่จ.สงขลาเข้าถึงระบบสุขภาพปฐมภูมิที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น
ในช่วงวิกฤตโควิค-19 ที่ผ่านมาเครือฯ ได้มีโอกาสร่วมมือกับมูลนิธิแพทย์ชนบทในแคมเปญ “อย่าปล่อยให้แพทย์ชนบทสู้ลำพัง” ระดมทุนซื้ออุปกรณ์ทางการแพทย์ ซึ่งประสบความสำเร็จด้วยดี และในปีนี้เครือซีพีในฐานะภาคเอกชนไทยขอขอบคุณมูลนิธิแพทย์ชนบทที่เล็งเห็นศักยภาพของเครือฯ และมีความยินดีเป็นอย่างยิ่งที่ได้ร่วมกับมูลนิธิแพทย์ชนบท และภาคีเครือข่าย เตือนภัยสร้างความตระหนักรู้ผ่านการแจกชุดตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยตัวเองให้ผู้หญิงปลอดภัยจากมะเร็งปากมดลูก เพราะจากข้อมูลทางการแพทย์ถือว่าเป็นโรคมะเร็งที่คร่าชีวิตหญิงไทยสูงที่สุดและมีแนวโน้มว่าจะเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นในความร่วมมือครั้งนี้ เครือซีพี จึงได้เร่งผนึกกำลังกับซีพีออลล์ บริษัทในเครือฯ สนับสนุนเปิดช่องทางเซเว่น อีเลฟเว่น ในอ.สะเดา อ.สะบ้าย้อย อ.นาทวี และ อ.เทพา จ.สงขลา รวม 39 สาขา นำร่องแจกชุดตรวจ HPV Self Test ฟรี รวม 12,000 ชุด เพื่อให้ผู้หญิงในพื้นที่ดังกล่าวเข้าถึงการบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้เพิ่มขึ้น หวังลดอัตราการเกิดโรคและเสียชีวิตได้อย่างทันท่วงที ทั้งนี้เครือซีพีพร้อมนำศักยภาพของบริษัทในเครือฯ ช่วยสนับสนุนมูลนิธิแพทย์ชนบทและภาคเครือข่ายในการสนับสนุนคนไทยให้เข้าถึงระบบสุขภาพปฐมภูมิในชุมชน เพื่อลดภาระของบุคลากรทางการแพทย์ และระบบสาธารณสุขไทย