Insight

Kantar บริษัทวิจัยชั้นนำด้านข้อมูลเชิงลึกและที่ปรึกษาทางการตลาดระดับโลก เปิดเผยรายงานฉบับล่าสุด 2022 Who Cares? Who Does? งานวิจัยที่เชื่อมโยงทัศนคติด้านความยั่งยืนของผู้บริโภคกับพฤติกรรมการจับจ่ายจริง

ผลสำรวจล่าสุดของ SiteMinder เผย นักท่องเที่ยวไทยมีแนวโน้มที่จะทำงานระหว่างท่องเที่ยวมากถึง 65% เมื่อเทียบกับนักท่องเที่ยวจากประเทศอื่น ๆ ขณะที่ค่าเฉลี่ยโลกอยู่ที่ 36% เท่านั้น

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมานี้ มีโรคอุบัติใหม่เกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก และค่ารักษาพยาบาลแต่ละโรคยังสูงขึ้นมาก ทำให้ผู้บริโภคหันมาใส่ใจสุขภาพของตนเองกันมากขึ้น ซึ่งนอกจากการออกกำลังกายเป็นประจำแล้ว “อาหารการกิน” ก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน ไม่ใช่แค่เลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ หลากหลาย และครบ 5 หมู่เท่านั้น ทว่าอาหารเหล่านี้ยังต้องไม่ “เค็ม” จัดด้วย

แม้กระแสรักสุขภาพและการรับประทานเพื่อสุขภาพจะเป็นเทรนด์มาแรงในช่วงหลายปีมานี้ แต่ในยุคที่ต้องเผชิญกับแรงกดดันรอบด้าน ทั้งการทำงาน และสภาวะเศรษฐกิจ ทำให้พฤติกรรมผู้บริโภคหันมาให้ความสำคัญกับความสุขจากการกินอาหารกันมากขึ้น โดยเน้นรสชาติถูกปาก กับเมนูที่ถูกใจ โดยเฉพาะขนมหวานๆ และเครื่องดื่มเย็นๆ เพื่อเติมความสดชื่นให้กับร่างกาย แต่ความสดชื่นแบบนี้อาจอยู่กับร่างกายไม่นาน และหากบริโภคอาหารที่มีรสหวานเกินพอดี อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพตามมาได้

เมื่อ “โซเชียลมีเดีย” หลากหลายแพลตฟอร์มกลายเป็นช่องทางหลักเสพคอนเทนต์ของผู้คนในปัจจุบันแบบทุกที่ทุกเวลา  สิ่งที่เกิดขึ้นตามมาคือเรื่อง “ดราม่า” ทัวร์ลง ที่เห็นได้บ่อยครั้ง จากมุมมองที่แตกต่างของคนในสังคม จนกลายเป็นยุค  Drama is a new normal

  ในช่วงไม่กี่ปีมานี้ “Soft Power” หรือ “อำนาจละมุน” เป็นกลยุทธ์ที่ถูกพูดถึงในแวดวงการตลาดอย่างมาก ทั้งๆ ที่ Soft Power ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่มีมายาวนานแล้ว และในหลายประเทศนำมาใช้อย่างต่อเนื่อง เพราะเป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ แถมยังสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าและวัฒนธรรมได้อย่างมหาศาล แต่ด้วยความที่สมัยก่อนมีเพียงสื่อออฟไลน์เท่านั้น จึงทำให้ Soft Power ไม่ปังและแพร่กระจายเท่ากับในปัจจุบัน

แม้จะเป็นแพลตฟอร์มที่เน้นสื่อสารด้วยข้อความสั้นๆ แต่ความ Real และเร็วของ “ทวิตเตอร์” (Twitter) ก็ส่งผลให้เกิดบทสนทนาที่โดนใจคนไทยและสร้างอิมแพ็คในวงกว้างมากมาย จนทำให้ทวิตเตอร์กลายเป็นหนึ่งในแพลตฟอร์มที่ครองใจผู้บริโภคชาวไทยมาอย่างต่อเนื่อง ท่ามกลางโซเชียลมีเดียที่เกิดขึ้นมากมาย

เรียกได้ว่าเป็นอีกปีที่ “ไม่ง่าย” สำหรับทุกธุรกิจ แม้สถานการณ์แพร่ระบาดของโควิด-19 จะเริ่มคลี่คลายให้ธุรกิจได้กลับมาเดินต่อ แต่ก็มีโจทย์ท้าทายใหม่ๆ ให้ทุกธุรกิจต้องปรับตัวกันอยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นวิกฤต “เงินเฟ้อ” ที่สูงเป็นประวัติการณ์ แถมซ้ำเติมด้วยการปรับ “ค่าจ้างขั้นต่ำ” ขึ้นอีก 5% จากอัตราเดิม ซึ่งจะเริ่มวันที่ 1 ต.ค.นี้ ส่งผลให้ภาคธุรกิจมีต้นทุนพุ่งสูงขึ้น และทำให้กำไรธุรกิจลดลง โดย “ศูนย์วิจัยกสิกรไทย” ได้ประเมินการปรับขึ้นค่าจ้างขั้นต่ำ พบว่า อาจกระทบกำไรจากการดำเนินงานให้ลดลงราว 4.6% โดยกลุ่มอุตสาหกรรมที่พึ่งพาแรงงานสูง ทั้งธุรกิจการเกษตร ค้าปลีก โรงแรม …

หลังจากต้องเจอกับวิกฤตถาโถมเข้ามาอย่างหนักและยาวนานกว่า 2 ปี ทั้งการแพร่ระบาดของโควิด-19 และสภาพเศรษฐกิจฝืดเคือง ส่งผลให้ความสุขในการใช้ชีวิตของคนไทยลดลง เพราะไม่เพียงจะออกจากบ้านได้น้อยลง ยังต้องรัดเข็มขัดจากรายได้ที่ไม่มั่นคง ทว่ารายจ่ายกลับไม่ลดลงจากค่าครองชีพที่ดีดตัวสูงขึ้น

ต้องยอมรับว่า ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาคนทำงานต้องเจอกับกระแสการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วแบบไม่ทันตั้งตัวมากมาย ทั้ง Digital Disruption จนมาถึงวิกฤตโควิด-19 ทำให้การมีแค่ ความสามารถในวิชาชีพ หรือ Hard Skills เพียงอย่างเดียว อาจจะไม่ช่วยให้อยู่รอดและเติบโตในอาชีพได้อย่างยั่งยืน สิ่งสำคัญของคนทำงานยุคนี้จึงต้องเพิ่มทักษะใหม่ๆ ให้รอบด้านเพื่อเพิ่มความสามารถให้ตัวเองในทุกมิติ โดยเฉพาะ “ทักษะมนุษย์” หรือ “Human Soft Skills”  

“ตลาดงาน” เป็นหนึ่งในตลาดที่ได้รับผลกระทบหนักจากวิกฤตโควิด-19 ในช่วงระยะเวลา 2 ปีกว่าที่ผ่านมา ทั้งผู้ประกอบการที่จ้างงานและคนทำงาน แต่หลังจากไตรมาส 1 ปี 2565 การระบาดของโควิด-19 เริ่มคลี่คลาย ตอนนี้สถานการณ์ตลาดงานจึงเริ่มกลับมาฟื้นตัวดีขึ้น ส่งผลให้ภาพรวมตลาดงานในครึ่งปีแรกมีการจ้างงานเพิ่มขึ้น แล้วแนวโน้มตลาดครึ่งปีหลังจากนี้จะไปในทิศทางไหน มีปัจจัยใดที่จะกระทบผู้ประกอบการและคนทำงาน และสายงานไหนจะมาแรง สายงานไหนจะร่วง

ในยุคที่ดิจิทัลเข้ามามีบทบาทต่อการใช้ชีวิตมากขึ้น ทำให้ “อินเทอร์เน็ต” กลายเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคนมากขึ้น ยิ่งในช่วงที่โควิด-19 ยังไม่หายไป และเราต้องอยู่ร่วมกับมันให้ได้ ยิ่งทำให้พฤติกรรรมคนไทยใช้เน็ตเปลี่ยนไปจากเดิม ซึ่งในปีนี้ คนไทยจะใช้เวลากับกิจกรรมไหนบนโลกอินเทอร์เน็ตมากที่สุด และอาชีพไหนใช้อินเทอร์เน็ตหนักสุด

หลังใช้ชีวิตกับโควิด-19 มา 2 ปี ถึงเวลานี้แทบจะไม่มีผลต่อการดำเนินชีวิตของคนไทยอีกต่อไปแล้ว แต่ผลกระทบจาก 2 ปีที่ผ่านมาทำให้ผู้บริโภคไทยมีรายได้น้อยกว่าเดิม กำลังซื้อลดลงอย่างมาก เมื่อต้องมาเจอกับวิกฤติเศรษฐกิจโลกจากสงครามรัสเซีย-ยูเครน ส่งผลให้ราคาสินค้าแพงขึ้น และปัญหาการก่อกวนจากกลุ่มคอลเซ็นเตอร์ ที่เป็นความเสี่ยงใหม่ทำให้สูญเสียเงินจำนวนมาก นั่นทำให้คนไทยยังไม่มีความสุข (Unhappy) กับสถานการณ์ปีนี้

สถานการณ์โควิด-19 ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ทำให้ตลาดแรงงานเปลี่ยนแปลงไปหลายอย่าง ทั้งรูปแบบการทำงานที่สามารถทำงานจากที่ไหนก็ได้ และความต้องการของตลาดงานที่เปลี่ยนไป ส่งผลให้หลายอาชีพที่เคยมั่นคง เงินเดือนสูงอย่างนักบิน แอร์โฮสเตส ต้องพบกับสถานการณ์ที่ลูกค้าหยุดเดินทางทั่วทั้งโลก และไม่รู้ว่าจะกลับมาเดินทางเป็นปกติเมื่อไหร่ จนต้องหยุดบินชั่วคราว ขณะที่บางธุรกิจต้องลดจำนวนคนหรือชั่วโมงทำงานจากจำนวนลูกค้าที่ลดลง ทำให้รายได้ที่เคยมี ลดหายไปไม่น้อย แต่ก็มีหลายธุรกิจที่กลับมาเป็นที่ต้องการของตลาดเพิ่มขึ้น จนทำให้เงินเดือนพุ่งขึ้นมากเช่นกัน

กระแสฮอตโซเชียลในช่วงที่ผ่านมาชื่อของ “แจ็คสัน หวัง” (Jackson Wang) หรือ “พี่แจ็ค” ของคนไทย หนึ่งในสมาชิกของวง GOT7 เข้ามายึดพื้นที่โลกโซเชียลในทุกแพลตฟอร์ม

การระบาดของโควิด-19 ที่ยาวนานกว่า 2 ปี ถึงตอนนี้จะสร่างซาลง แต่ยังมียอดผู้เสียชีวิตและติดเชื้อใหม่รายวันอย่างต่อเนื่อง ซ้ำร้ายต้องมาเจอกับเศรษฐกิจซึมยาว ทำให้สะเทือนถึงสภาพจิตใจคนไทย โดย “มินเทล” (Mintel) บริษัทวิจัยด้านการตลาดระดับโลก ได้เผยผลวิจัยฉบับใหม่ ซึ่งสำรวจในช่วง 6 เดือน ก่อนเดือนกุมภาพันธ์ 2565 จากผู้ใช้อินเทอร์เน็ตชาวไทย 2,000 ราย อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป พบคนไทยประมาณ 8 ใน 10 รายกำลังประสบปัญหา “สุขภาพจิต” …

แม้ว่าธุรกิจอาหารโดยรวมในปีที่ผ่านมาจะเติบโตไม่มาก เพราะได้รับผลกระทบจากการระบาดของโควิด-19 ส่งผลให้หลายร้านต้องปิดกิจการจากมาตรการล็อกดาวน์ แต่ธุรกิจที่น่าจับตามอง ปฏิเสธไม่ได้ว่า หนึ่งในนั้นคือ อาหารในกลุ่มโปรตีนทางเลือกที่มาจากนวัตกรรมอาหารใหม่ โดยปีที่ผ่านมาเติบโตอย่างโดดเด่น เพราะพฤติกรรมผู้บริโภคหันมาตื่นตัวกับการบริโภคอาหารจากพืชมากขึ้น ส่งผลให้มีแบรนด์ต่างๆ ทั้งเจ้าใหญ่และเจ้าเล็ก ทยอยเข้าสู่สนามนี้กันอย่างคึกคัก

ผลการศึกษาของอะโดบี (Adobe) ในรายงานชื่อ Adobe Trust Report 2022: APAC ชี้ผู้บริโภคในเอเชียแปซิฟิกกว่า 66% จะเลิกซื้อสินค้า หรือบริการจากแบรนด์ที่ทำลายความเชื่อมั่นของผู้บริโภค ในขณะเดียวกัน 4 ใน 10 ของผู้บริโภคก็มีแผนจะใช้จ่ายเพิ่มเติมราว 34,000 บาทสำหรับแบรนด์ที่ตนเองไว้ใจด้วย

สถานการณ์เงินเฟ้อในประเทศไทยยังคงพุ่งไม่หยุด ล่าสุดตัวเลขเงินเฟ้อเดือนมิถุนาน 2565 ปรับตัวสูงขึ้นถึง 7.66% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน ซึ่งถือว่าสูงสุดในรอบ 14 ปี ทำให้สินค้าและบริการในประเทศปรับตัวขึ้นสูงตาม เกิดเสียงบ่นเสียงโอดครวญจากชาวโซเชียล และเรียกร้องให้องค์กรที่เกี่ยวข้องเร่งหามาตรการช่วยเหลือโดยด่วน

เวลานี้เทรนด์ของ “แฟนด้อม” (Fandom) หรือกลุ่มแฟนคลับที่มีความชื่นชอบหรือหลงไหลในสิ่งใดสิ่งหนึ่งนับวันจะมาแรง ทั้งยังเกิดขึ้นในหลากหลายวงการ จากในอดีตฐานของแฟนด้อมส่วนใหญ่จะอยู่ในกลุ่มศิลปิน K-Pop และแวดวงกีฬาเท่านั้น ขณะเดียวกัน ฐานของแฟนด้อมเหล่านี้ยังมีพลังในการจับจ่ายสูงและสามารถสร้างโอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ ให้กับนักการตลาด เจ้าของสินค้าและบริการเพิ่มชึ้น

LINE MAN Wongnai เปิดราคาข้าวผัดกะเพรา เมนูสุดฮิตของคนไทยจำนวนมาก พบแพงขึ้นเฉลี่ย 3 บาท ภายใน 4 เดือนแรกของปี 2565 จากเฉลี่ยจานละ 56 บาท เพิ่มเป็นเฉลี่ยจานละ 59 บาท ชี้ดัชนีราคาอาหารจานเดียวทั่วไทยพุ่งเฉลี่ย 6.7% เทียบเงินเฟ้อปี 65

เมื่อต้องอยู่กับความไม่แน่นอนในสถานการณ์โควิด-19 มานานกว่า 2 ปี อีกทั้งเจอภาวะเศรษฐกิจกดดันความเป็นอยู่  “คนไทย” จึงเครียดและวิตกกังวลกับการใช้ชีวิต แต่ด้วยพฤติกรรมความเชื่อโชคลาง 80% ของประชากรไทย เมื่อเกิดความกลัวในเรื่องต่างๆ จึงหันมาพึ่ง “มูเตลู” (Mutelu) กันมากขึ้น

ในช่วง 2 ปีที่เกิดโควิด-19 ธุรกิจส่งอาหารถึงที่พัก หรือ ฟู้ดเดลิเวอรี่ (Food Delivery) เป็นหนึ่งในธุรกิจที่มีอัตราการเติบโตอย่างร้อนแรง จากก่อนที่จะเกิดสถานการณ์โควิด-19 ระบาด เนื่องจากผู้บริโภคไม่สามารถออกจากบ้านหรือนั่งกินในร้านได้ตามปกติ จึงหันมาสั่งอาหารออนไลน์มากขึ้น ส่วนร้านค้าที่ปิดพื้นที่นั่งทานในร้าน ก็ปรับตัวมาขายผ่านแพลตฟอร์มฟู้ดเดลิเวอรี่มากขึ้น ทำให้สมรภูมินี้คักคัก เกิดคู่แข่งในตลาดเป็นจำนวนมาก

ศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย รายงานการจัดอันดับ 10 ธุรกิจดาวรุ่ง-ดาวร่วง ครึ่งปีหลัง 2565 จากปัจจัยบวกการเปิดประเทศ ทิศทางเศรษฐกิจฟื้นตัวในครึ่งปีหลัง และปัจจัยลบ สงครามรัสเซีย-ยูเครนยืดเยื้อ ต้นทุนการผลิตเพิ่มขึ้น สรุปได้ดังนี้

ผู้บริหาร Booking.com เผยตัวเลขจากรายงานดัชนีความเชื่อมั่นการเดินทาง (Booking.com Travel Confidence Index) ที่สำรวจความคิดเห็นจากผู้ใช้งาน 11,000 คนในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกเป็นครั้งแรก พบ “อินเดีย-จีน-เวียดนาม” คือสามชาติที่ต้องการเดินทางท่องเที่ยวสูงสุด พร้อมหยอดยาหอมการท่องเที่ยวกำลังฟื้นตัว

“ความตลก” อาจเป็นกลยุทธ์การตลาดที่สำคัญในยุคโควิด เพราะมีผลการสำรวจจากออราเคิลพบว่า 76% ของผู้บริโภคในเอเชียแปซิฟิกยอมจ่ายแพงกว่าให้กับแบรนด์ที่ใช้อารมณ์ขันมากกว่าการแข่งขันทางธุรกิจ  และ 85% ต้องการประสบการณ์ใหม่ที่ทำให้พวกเขายิ้มและหัวเราะได้

แม้ว่าสถานการณ์แพร่ระบาดโควิด-19 จะเริ่มดีขึ้น แต่จากการระบาดที่ยาวนานกว่า 2 ปี ประกอบกับสภาพเศรษฐกิจที่ยังฝึดเคือง ส่งผลให้ผู้บริโภคกังวลใจ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการจับจ่ายใช้สอยไปอย่างมาก เพราะไม่รู้ว่าเศรษฐกิจจะกลับมาฟื้นตัวเมื่อไหร่ และจะมีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นอีกในอนาคต

การพึ่งนางกวักเพื่อให้ยอดขายปังอาจยังมีอยู่ในหลาย ๆ พื้นที่ของบ้านเรา แต่ถ้าเป็นบนโซเชียลมีเดีย บางทีเราอาจต้องพึ่งบรรดา “น้อน ๆ” เพื่อนรักสัตว์เลี้ยงอย่างแมว – สุนัขเป็นนางกวักดิจิทัลแทนแล้ว เพราะมีกรณีศึกษาในสหรัฐอเมริกาพบว่า การใช้เหล่าน้องแมว – น้องหมานั้น สามารถช่วยเพิ่มยอด Engagement ให้กับแบรนด์ได้มากกว่าโพสต์ปกติถึง 63% และถ้าเป็นคลิปโฆษณาที่มีน้องแมวนั้น บางคลิปมียอดวิวเพิ่มกว่า 2700% เมื่อเทียบกับคลิปโฆษณาอื่น ๆ ในช่องเดียวกันเลยทีเดียว

สถานการณ์โควิด-19 ที่ระบาดไปทั่วโลกกว่า 2 ปี ที่ทำให้ทุกคนต้องเว้นระยะห่างทางสังคม งดการเดินทาง และพบปะสังสรรค์ ส่งผลให้พฤติกรรมบางอย่างของผู้บริโภคชาวไทยเปลี่ยนไปจากเดิม ไม่ว่าจะเป็นการชอปปิ้ง การทำงาน จนถึงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แม้ว่าการสังสรรค์ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะเป็นหนึ่งในกิจกรรรมยอดนิยมของนักดื่มชาวไทย

ปัจจุบันแม้จำนวนผู้ใช้ดิจิทัลเพิ่มขึ้นในทุกๆ ปี แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า “ทีวี” ยังเป็นช่องทางที่เข้าถึงคนไทยได้มากที่สุด ครัวเรือนไทย 95% สามารถเข้าถึงทีวีได้ โดยผู้ใช้ส่วนหนึ่งได้เปลี่ยนจากการดูผ่านเครื่องเล่นทีวีแบบดั้งเดิมเป็นช่องทางดิจิทัล