Facebook

  ปฏิเสธไม่ได้ว่าบนโซเชียลมีเดีย นอกจากจะเป็นแหล่งรวมของแรงบันดาลใจจนทำให้หลายคนติดงอมแงมแล้ว ในหลาย ๆ ครั้ง โซเชียลมีเดียก็เป็นพื้นที่ของการเผยแพร่ข้อมูลเท็จ (Misinformation) ทั้งแบบเจตนาและไม่เจตนาได้เช่นกัน

หากเป็นในอดีต ภาพที่หลายคนคุ้นเคยกับการปฏิวัติรัฐประหารก็คือการที่กลุ่มคณะปฏิวัติเข้าควบคุมสถานีโทรทัศน์และยุติการนำเสนอรายการตามปกติ แต่สำหรับการปฏิวัตในยุคนี้ ดูเหมือนว่า การสั่งปิดแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียอย่าง Facebook รวมถึงบริษัทลูก ๆ อย่าง Messenger, WhatsApp และ Instagram จะกลายเป็น To Do List ที่คณะปฏิวัติต้องทำด้วยเช่นกัน

ศึกในโลกสมาร์ทโฟนกำลังจะผ่านไป และศึกในโลกใหม่ หรือที่ Mark Zuckerberg ซีอีโอ Facebook เรียกว่า The Next Computing Platform กำลังจะเกิดขึ้น โดยอาจมีชื่อของ Apple เป็นคู่แข่งของ Facebook อย่างเป็นทางการ

ปี 2020 ถือเป็นปีแห่งการเปลี่ยนแปลงในทุกมิติอย่างไม่เคยมีมาก่อน ทั้งพฤติกรรม วิถีการใช้ชีวิต การทำงาน รวมถึงการตลาดและการทำธุรกิจ โดยปัจจัยหลักมาจากการระบาดของวิกฤติโควิด-19 ที่สร้างความปั่นป่วนทางเศรษฐกิจไปทั่วโลก ทำให้ภาคธุรกิจต้องปรับตัวงัดสารพัดกลยุทธ์เพื่อความอยู่รอด ซึ่งปฏิเสธไม่ได้ว่า ออนไลน์ และ โซเชียลมีเดีย เป็นหนึ่งในเทรนด์ที่มาแรงอย่างมากในปี 2020 เพราะสามารถตอบโจทย์ในช่วงเวลาที่ทุกคนต้องกักตัวอยู่บ้าน ขณะที่ธุรกิจต้องปิดหน้าร้านชั่วคราว

ของขวัญรับวันคริสต์มาสจากแอปเปิล (Apple) สำหรับผู้ใช้งานที่รักความเป็นส่วนตัวเริ่มปฏิบัติหน้าที่แล้ว กับฟีเจอร์ใหม่ของ iOS 14 ชื่อ Tracking Transparency ที่จะคอยแจ้งเตือนผู้ใช้งานหากแอปพลิเคชันต่าง ๆ บน iOS ต้องการขออนุญาต “เข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคล”

ไม่เฉพาะข้อหาผูกขาดการค้าที่สั่นคลอนเฟซบุ๊ก (Facebook) อยู่ในเวลานี้ แต่การอัปเดตระบบปฏิบัติการ iOS ครั้งใหม่ของค่ายแอปเปิล (Apple) ที่จะมีขึ้นอย่างเป็นทางการในต้นปีหน้า ก็ทำให้ทางเฟซบุ๊กหวั่นไหวไม่น้อยเช่นกัน

FTC หรือคณะกรรมาธิการการค้า (US Federal Trade Commission) ผนึกกำลัง 46 รัฐของสหรัฐอเมริกายื่นฟ้อง เฟซบุ๊ก (Facebook) เจ้าพ่อโซเชียลมีเดีย ข้อหาผูกขาดตลาดแล้ว

มีรายงานว่าผู้ให้บริการแอปแชทรายใหญ่อย่าง Facebook Messenger เกิดล่มขึ้นในหลายประเทศทั่วโลก รวมถึงประเทศไทย ซึ่งจนถึงตอนนี้ยังไม่มีการออกมาชี้แจงใด ๆ จากทาง Facebook แต่ผลของการไม่ชี้แจงก็คือ แฮชแท็ก #messengerล่ม ติดเทรนด์ทวิตเตอร์ (Twitter) ไทยไปแล้วเรียบร้อย

Facebook เปิดข้อมูล “รายงานสภาวะธุรกิจขนาดเล็กในระยะที่ 4” ที่จัดทำร่วมกับองค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ (Organisation for Economic Co-operation and Development หรือ OECD) พบธุรกิจขนาดกลางและขนาดเล็กบน Facebook ในประเทศไทยต่างต้องลดพนักงาน, มียอดขายลดลง และสถานะทางการเงินน่าเป็นห่วง

จากที่ต้องรับมือกับการแปลภาษาต่างๆ มากกว่า 20,000 ล้านครั้งต่อวันบน News Feed ดูเหมือนว่าวันนี้ Machine Translation ของ Facebook จะสามารถอัปเกรดตัวเองไปอีกขั้นแล้ว หลังบริษัทตัดสินใจให้มันรับหน้าที่แปลภาษาตรง ๆ โดยไม่ต้องพึ่ง “ภาษาอังกฤษ” เป็นตัวกลางอีกต่อไป

ไม่ได้เด่นดังแต่โซเชียลมีเดียอย่างเดียว เพราะในงาน Facebook Connect 2020 เมื่อค่ำคืนที่ผ่านมาตามเวลาในประเทศไทย Facebook ก็ได้ออกมาประกาศว่าอยู่ระหว่างการพัฒนา “แว่นตาอัจฉริยะ” และมีแผนจะเปิดตัวภายในปี 2021 โดยเป็นการจับมือกับค่าย EssilorLuxottica ผู้ผลิตแว่น Ray-Ban เลยทีเดียว

สื่อดิจิทัลเป็นดาวรุ่งเม็ดเงินโฆษณาพุ่งต่อเนื่องมาหลายปี แต่ปี 2020 ต้องสะดุดเพราะ Covid-19 เช่นกัน ประเมินตัวเลขคงเติบโตแค่ 0.3% ต่ำสุดในรอบ 8 ปีนับตั้งแต่เริ่มเก็บสถิติในปี 2012 สื่อหลักกวาดเม็ดเงินยังเป็น “เฟซบุ๊ก-ยูทูบ” เกือบ 10,000 ล้านบาท เรียกว่าแซงหน้าสื่อดั้งเดิมไปแล้วหลายสื่อ

เริ่มแล้วกับบทบาทที่ Facebook เจ้าพ่อโซเชียลมีเดียโลกตัดสินใจทำกับการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ 2020 โดยมีการประกาศอย่างเป็นทางการว่า บริษัทจะแบนโฆษณาที่เกี่ยวกับการเมืองตัวใหม่ ๆ ไม่ให้เผยแพร่บนแพลตฟอร์มในสัปดาห์สุดท้ายก่อนการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ที่จะมีขึ้นในวันที่ 3 พฤศจิกายน 2020

หลายคนอาจเคยสงสัยว่า ความยิ่งใหญ่ทรงพลังของ Facebook นั้นจะถูกอะไรมา Disrupt ได้ เพราะกระทั่ง TikTok คู่แข่งจากจีนที่เคยมีแนวโน้มจะก้าวเข้ามาแทนที่ ปัจจุบันก็ถูกรัฐบาลสหรัฐอเมริกาตีจนแตกพ่ายไปแล้วเรียบร้อย

หลังจากที่ช่วงก่อนหน้านี้มีรายงานว่า Facebook ถูกรัฐบาลไทยร้องขอให้บล็อกกลุ่มผู้ใช้งานที่มีการเผยแพร่คอนเทนต์ที่ไม่เหมาะสมจนอาจกระทบต่อการให้บริการ โดยเฉพาะในประเด็นสิทธิเสรีภาพในการแสดงออกจนเป็นข่าวครึกโครมในต่างประเทศนั้น ล่าสุด ทาง Facebook ประเทศไทยได้มีการเผยแพร่แถลงการณ์ของบริษัทต่อกรณีดังกล่าวแล้ว

สื่อต่างประเทศอย่าง CNN รายงานว่า Facebook(เฟซบุ๊ก) กำลังดำเนินการทางกฎหมายกับหมายกับรัฐบาลไทย หลังจากได้รับการร้องขอให้บล็อคเฟซบุ๊กกรุ๊ป ที่มีผู้ใช้งานกว่า 1 ล้านคน

  น่าสนใจทีเดียวสำหรับ TikTok แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานไม่ถึงร้อยล้านคนในสหรัฐอเมริกา และมีต้นกำเนิดจากนักพัฒนาในจีนแผ่นดินใหญ่อย่าง ByteDance ที่ปัจจุบันได้กลายเป็นสิ่งที่ทำให้ประธานาธิบดี “โดนัลด์ ทรัมป์” กังวลอย่างมาก จนต้องใช้คำสั่งพิเศษ (Executive Orders) เพื่อแบนแอปพลิเคชันดังกล่าวให้พ้นแดนอินทรี หรือมิเช่นนั้นก็ต้องขายกิจการเพื่อจะได้มั่นใจว่าจะไม่มีการแชร์ข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ใช้งานกลับไปยังจีนแผ่นดินใหญ่

ท่ามกลางดราม่าของบริษัทเทคโนโลยีบ้านใกล้เรือนเคียงอย่าง Facebook หรือ Amazon ที่หลายคนเชื่อว่าการควบรวมกิจการที่ผ่านมา บางครั้งอาจเกิดขึ้นเพราะตั้งใจสะกัดคู่แข่งไม่ให้เติบโต แต่สำหรับ Apple งานนี้ซีอีโอรอดพ้นข้อหาไปได้ด้วยดี หลัง Tim Cook ออกมาให้สัมภาษณ์กับ CNBC ด้วยประโยคสวย ๆ ว่า การควบรวมกิจการที่ผ่านมานั้น “Apple buys innovation, not competitors” 

มีการศึกษาโดย AlgorithmWatch ระบุว่า อัลกอริทึมของ Instagram เลือกที่จะเอาภาพนุ่งน้อยห่มน้อยของผู้ใช้งานทั้งเพศชาย-หญิงขึ้นมาให้พวกเราดูก่อนเป็นอันดับแรก ๆ ในฟีด ซึ่งอาจส่งผลต่อการสร้างคอนเทนต์ของครีเอเตอร์บนแพลตฟอร์มดังกล่าว หากอยากได้ยอด Reach สูง ๆ

  แม้จะมีหลักฐานมานานแล้วว่า ทางแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียเต็มไปด้วย Hate Speech การเหยียดเชื้อชาติ และความรุนแรง และทางแพลตฟอร์มเองก็มีการว่าจ้างทีมงานเอาท์ซอร์สจำนวนมากเข้ามาสกรีนเนื้อหาเหล่านั้น จนเคยเป็นข่าวดังว่า อดีตพนักงานบางคนออกมาเรียกร้องค่าชดเชยทางด้านสภาพจิตใจกับทางบริษัทดังอย่าง Facebook กันไปแล้ว

The North Face เป็นแบรนด์ใหญ่รายแรกที่ออกมาประกาศคว่ำบาตร Facebook ท่ามกลางความกดดันที่เพิ่มขึ้นจากองค์กรสิทธิพลเมือง ที่มีต่อนโยบายการดูแลเนื้อหาและการจัดการคำพูดแสดงความเกลียดชังของแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียยักษ์ใหญ่ที่มีขึ้นหลังการเสียชีวิตของ George Floyd

ต้องบอกว่าการเมืองใน Facebook เป็นปัญหาที่น่าปวดหัวไม่น้อย โดยเฉพาะในวันที่ผู้นำอย่าง “Mark Zuckerberg” เลือกที่จะยืนอยู่คนละฝั่งกับกระแสสังคมที่ต้องการให้แพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียเข้ามามีบทบาทกับปัญหาด้านการเหยียดผิว และการโพสต์ของ “ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์”

Facebook – PayPal  สองแพลตฟอร์มยักษ์ใหญ่จากซีกโลกตะวันตกประกาศลงทุน Gojek ในการระดมทุนรอบล่าสุด รับเทรนด์ดิจิตัลเพย์เมนต์ที่มีแนวโน้มเติบโตอย่างรวดเร็วในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

เรียกว่าเป็นการประท้วงสไตล์ Tech Company ก็ว่าได้ เมื่อพนักงาน Facebook ที่ในขณะนี้ยังทำงานกันแบบ Work From Home ได้จัดการประท้วงแบบเวอร์ชวลเพื่อแสดงความไม่เห็นด้วยต่อการตัดสินใจของซีอีโอ Mark Zuckerberg ที่บอกว่าแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียไม่ควรเป็นผู้ตัดสินความถูกผิดของโพสต์ต่าง ๆ ซึ่งทำให้ Facebook ไม่ทำอะไรเลยกับโพสต์ของประธานาธิบดีผู้อื้อฉาวแห่งสหรัฐอเมริกาอย่าง “โดนัลด์ ทรัมป์” สวนทางกับแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียเพื่อนบ้านอย่าง Twitter ที่ออกมาใส่ข้อความให้ผู้อ่านตรวจสอบข้อเท็จจริงหน้าทวีตของทรัมป์จนเป็นข่าวลือลั่นไปทั่วโลก

  ความเห็นต่างระหว่างสองแพลตฟอร์มโซเชียลเน็ตเวิร์กปะทุ เมื่อซีอีโอคนดังจาก Facebook ออกมาให้ความเห็นสวนทางกับสิ่งที่ Twitter ทำ อย่างการใส่ข้อความ Fact-Checking หน้าทวีตของโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาในเรื่องการลงคะแนนเสียงเลือกตั้งผ่านทางไปรษณีย์

เปิดตัวอีกหนึ่งเครื่องมือใหม่แล้วสำหรับ Facebook โดยล่าสุดเป็นแอปพลิเคชันชื่อ Collab สำหรับสร้างเสียงเพลงแบบสั้น ๆ ได้ด้วยตัวเอง และถือเป็นอีกหนึ่งผลงานของฝ่าย R&D อย่าง NPE Team ที่ในช่วงนี้เปิดตัวแอปฯใหม่รัว ๆ

หลังจากก่อนหน้าที่ ซีอีโอ Twitter อย่าง Jack Dorsey ออกมาประกาศว่า อนุญาตให้พนักงาน Twitter ทำงานจากนอกออฟฟิศได้ตลอดไป ล่าสุดดูเหมือนว่าทางซีอีโอ Facebook อย่าง Mark Zuckerberg ก็ตัดสินใจไปในทิศทางเดียวกันแล้ว

เป็นอีกหนึ่งความเคลื่อนไหวที่น่าติดตามทีเดียวสำหรับ Facebook ที่กำลังทำการเข้าซื้อ Giphy เว็บไซต์ยอดนิยมสำหรับการสร้างและแชร์ภาพเคลื่อนไหวหรือ GIF โดยราคาที่ตกลงกันได้นั้น Facebook และ Giphy ปฏิเสธที่จะเปิดเผย แต่แหล่งข่าวบอกใบ้ว่าอยู่ที่ประมาณ 400 ล้านเหรียญสหรัฐเลยทีเดียว

Facebook เตรียมจัดการ “มีมแห่งความเกลียดชัง” (Hateful Memes) ขั้นเด็ดขาด ล่าสุดมีการจัดตั้งโครงการ Hateful Memes Challenge พร้อมตั้งเงินรางวัลสูงถึง 100,000 เหรียญสหรัฐให้กับผู้ที่พัฒนาอัลกอริธีมด้วย

ปฏิเสธไม่ได้ว่าในยุคไวรัส Covid-19 ระบาด เราได้เห็นข่าวคราวในแง่ลบจากแวดวงโฆษณาปรากฏออกมามากมาย ไม่ว่าจะเป็นการสำรวจของบริษัทวิจัยต่าง ๆ ที่บอกว่า งบโฆษณาคือสิ่งที่แบรนด์ตัดสินใจ “หั่น” เป็นอันดับต้น ๆ เพื่อรักษาสายป่านให้ยาวที่สุด หรือการได้เห็นแพลตฟอร์มยักษ์ใหญ่ Facebook และ Google มีอัตราการเติบโตของรายได้จากโฆษณาที่ลดลง รวมถึงกรณีของกลุ่มบริษัทขนาดใหญ่ด้านโฆษณาอย่าง WPP ต้องปรับลดค่าตอบแทนผู้บริหาร – เลย์ออฟพนักงานบางส่วนเพื่อความอยู่รอด