KBank Private Banking เผย 3 ความท้าทายที่ “ธุรกิจครอบครัวไทย” ต้องเผชิญภายใต้ปรากฎการณ์ “การส่งต่อความมั่งคั่งระหว่างรุ่นครั้งใหญ่” (The Great Wealth Transfer) ที่มีการคาดการณ์ว่าในปี 2573 (ค.ศ. 2030) ผู้มีสินทรัพย์สูงทั่วโลกจะส่งต่อความมั่งคั่งมูลค่าสูงถึง 18.3 ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ (ประมาณ 662 ล้านล้านบาท) โดยพบว่าการบริหารที่ไม่เป็นระบบ-ไร้แผนสืบทอด-ขาดทิศทางที่ชัดเจน เป็น PainPoint หลัก ส่วนธุรกิจที่จัดการยากที่สุดคือ “ค้าปลีก”
“สุกี้ตี๋น้อย” ธุรกิจที่ก่อตั้งในปี 2562 โดย คุณเฟิร์น นัทธมน พิศาลกิจวนิช เพิ่งปิดดีลอย่างเป็นทางการ ได้กลุ่มทุนใหญ่อย่าง JMART เข้ามาถือหุ้นสัดส่วน 30% คิดเป็นเงินลงทุน 1,200 ล้านบาท นั่นทำให้กิจการสุกี้ตี๋น้อย มีมูลค่ารวม 4,000 ล้านบาท
ไม่ใช่เรื่องง่ายที่แบรนด์หนึ่งแบรนด์จะประคับประคองธุรกิจครอบครัวให้ยืนหยัดและมัดใจคนทั่วโลกมาอย่างยาวนาน โดยเฉพาะในยุคที่มีแบรนด์น้องใหม่เกิดขึ้นในตลาดมากมาย อีกทั้งบริบทการทำธุรกิจทุกวันนี้ยังเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว แต่แบรนด์กระเป๋าและสินค้าแฟชั่นไลฟ์สไตล์ระดับโลกอย่าง “ลองฌองป์” (Longchamp) เป็นหนึ่งในธุรกิจครอบครัวที่ถึงวันนี้ดำเนินธุรกิจมายาวนานกว่า 74 ปีแล้ว และไม่ว่าวันเวลาจะผ่านไปอย่างไร ธุรกิจยังคงอยู่ภายใต้การดูแลของคนในครอบครัว ซึ่งปัจจุบันถูกส่งไม้ต่อมายังทายาทรุ่น 3 แล้ว ภายใต้การบริหารของ “มร.ฌอง กาสแกร็ง”
แม้การดำเนิน “ธุรกิจครอบครัว” หรือ “กงสี” จะมีแต้มต่อในเรื่องความเป็นเจ้าของและการวางรากฐานไว้อย่างแข็งแกร่งจากคนรุ่นแรก แต่การจะสานต่อธุรกิจครอบครัวให้เติบโตต่อเนื่องยาวนานจากรุ่นสู่รุ่นยังคงเป็นโจทย์ยาก ที่ผ่านมาหลายธุรกิจครอบครัวที่เคยรุ่งโรจน์ในยุคบุกเบิกจึงไม่สามารถประคองความยั่งยืนเอาไว้ได้ แต่ในขณะเดียวกันมีธุรกิจครอบครัวจำนวนไม่น้อยที่สามารถส่งไม้ต่อไปสู่ทายาทจนกิจการเติบโตมีอายุกว่า 100 ปี ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น มาฟังแนวคิดและวิธีการเอาชนะคำสาป 3 รุ่นจาก ศ.พิเศษ กิติพงศ์ อุรพีพัฒนพงศ์ ประธานกรรมการบริษัท เบเคอร์ แอนด์ แม็คเค็นซี่ จำกัด เพื่อให้ธุรกิจสืบทอดอย่างยืนยาวมั่นคง ที่กล่าวไว้ในงานสัมนาซึ่งจัดโดย เว็บไซต์ Brand Buffet ร่วมกับธนาคาร UOB ในหัวข้อเรื่อง …
ในสายตาคนทั่วไปมักคิดว่าการเป็นทายาทธุรกิจนั้นแสนจะสบายง่ายดายกว่าการเปิดธุรกิจใหม่ของตัวเอง เพราะมีรุ่นพ่อรุ่นแม่ปู่ย่าตายายปูทางสร้างกิจการเอาไว้ให้ แต่ใครจะรู้บ้างว่า การเป็นทายาทรับไม้ต่อธุรกิจครอบครัวมีความ ยาก และต้องรับ แรงกดดัน ไม่ต่างจากการเปิดธุรกิจใหม่เลยสักนิด ทั้งโลกธุรกิจที่หมุนเร็วและเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา รวมถึงต้องประคองธุรกิจของครอบครัวให้ไปต่อหรือต่อยอดธุรกิจเดิมให้ดียิ่งขึ้นกว่าเดิม ลองมาฟังวิธีคิด 3 ทายาทธุรกิจรุ่นใหม่ในวันที่ต้องเข้ามาสืบทอดกิจการครอบครัวจากเวทีสัมมนา ฮาวทู…DO FAMILY BUSINESS ธุรกิจครอบครัว…ทำมั่วๆ ไม่ได้ พวกเขาและเธอมีมุมมองและบริหารธุรกิจท่ามกลางความท้าทายต่างๆ อย่างไรจนสามารถนำพาธุรกิจครอบครัวให้เติบโตไปไกลกว่าเดิม
การสานต่อกิจการจากรุ่นสู่รุ่นนับเป็นหนึ่งในเป้าหมายของธุรกิจครอบครัว เพราะผู้สร้างย่อมอยากเห็นธุรกิจเติบโตต่อไปอย่างมั่นคงแข็งแรง หลายธุรกิจครอบครัวจึงมักจะวางตัวทายาทที่ต้องเข้ามารับช่วงกิจการเพื่อให้เข้ามาเรียนรู้ธุรกิจจากผู้นำรุ่นปัจจุบันกันเนิ่นๆ แต่สิ่งนี้คงไม่สามารถใช้ได้กับ คุณตัน ภาสกรนที เพราะเขาต้องการให้ลูกเก็บเกี่ยวประสบการณ์ความผิดพลาดนอกธุรกิจครอบครัวให้แข็งแกร่ง นั่นจึงทำให้ในวันที่ คุณกิ๊ฟ-วริษา ภาสกรนที ทายาทคนโตตัดสินใจกลับมาสานต่อธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ เธอจึงสามารถนำบทเรียนจากการทำธุรกิจด้วยตนเองมาเป็นประสบการณ์ ผสานกับวิถีการทำธุรกิจของคนรุ่นพ่อได้อย่างลงตัว จนทำให้โครงการคอมมูนิตี้มอลล์มีเอกลักษณ์โดดเด่นและกลายเป็นขวัญใจของคนรุ่นใหม่
ปฏิเสธไม่ได้ว่า ธุรกิจครอบครัว หรือ Family Business นับเป็นฟันเฟืองสำคัญในการขับเคลื่อนการเติบโตของเศรษฐกิจทั้งในประเทศและระดับโลก โดยจะเห็นว่าธุรกิจยักษ์ใหญ่ที่มีชื่อเสียงในโลก ส่วนใหญ่ล้วนมีกำเนิดมาจากธุรกิจครอบครัวแทบทั้งสิ้น อีกทั้งหลายรายยังสามารถขยายอาณาจักรจนเติบใหญ่มาหลายชั่วอายุคน ส่วนในประเทศไทยนั้น มีธุรกิจครอบครัวคิดเป็นสัดส่วน 80% ของธุรกิจทั้งหมด และ 1 ใน 3 ของบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ยังมาจากธุรกิจครอบครัว
หลายคนคุ้นเคยกับคำกล่าวว่า “ถ้าติดกระดุมเม็ดแรกถูก เม็ดต่อไปก็จะถูก แต่ถ้าเริ่มติดกระดุมผิดตั้งแต่เม็ดแรก ก็เป็นไปไม่ได้ที่จะใส่เสื้อตัวนั้นได้อย่างถูกต้อง” เนื่องจาก ก้าวแรกของทุกการเริ่มต้นเป็นสิ่งสำคัญ เพราะจะเป็นทั้งกำลังใจที่ดี เพื่อขับเคลื่อนไปสู่ก้าวต่อๆ ไป หรือบางคนอาจใช้เป็นหนึ่งในข้อพิสูจน์ว่า สิ่งที่กำลังเดินมาถูกทางแล้ว แต่คำกล่าวนี้ น่าจะสวนทางกับโลกของธุรกิจ เพราะก้าวแรกของธุรกิจมักไม่สวยหรู แต่เป็นการลองผิดลองถูก ที่มักจะเต็มไปด้วยอุปสรรคให้คอยแก้ คอยฝ่าฟัน เนื่องจากการทำธุรกิจและปัญหาเป็นของคู่กันเสมอ
[เลื่อนจัดงาน] เว็บไซต์ Brand Buffet ร่วมกับ UOB เตรียมจัดงานสัมมนาเจาะลึกประเด็นสุดฮิต ฮาวทู..Do Family Business ธุรกิจครอบครัวทำมั่วๆไม่ได้ ฟังประสบการณ์จากเจ้าของธุรกิจและทายาทธุรกิจดังในไทย แบบ Exclusive พร้อมเคล็ดลับบริหารงานจากรุ่นสู่รุ่นที่พลาดไม่ได้ รวมไปถึงเจาะอินไซต์เด็ดๆธุรกิจครอบครัวในไทย
ช่วงปีที่ผ่านมา ต้องถือได้ว่าแบรนด์ที่ทำธุรกิจมาเกือบร้อยปีอย่าง “ตะขาบ 5 ตัว” มีความเคลื่อนไหวค่อนข้างมาก โดยเฉพาะความพยายาม Connect กับกลุ่มผู้บริโภคคนรุ่นใหม่ ซึ่งไม่ใช่แค่การพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์หลักอย่างยาอมสมุนไพรแผนโบราณตราตะขาบ 5 ตัว แบบที่ผ่านมาเท่านั้น แต่ยังเห็นการทำ Collaboration กับแบรนด์ดังที่อยู่นอกธุรกิจยาสมุนไพรอย่าง เกรย์ฮาวด์ แบรนด์แฟชั่นชั้นนำ ระดับประเทศ ซึ่งได้รับความสนใจจนกลายเป็นกระแสไปทั่วโซเชียลในช่วงเวลานั้น
ถือว่าขึ้นบันไดขั้นแรกไปได้อย่างสวยๆ หลังประกาศความพร้อมเพื่อเป็นสตรีทฟู้ดรายแรกที่สามารถเข้าไประดมทุนในตลาดหลักทรัพย์ได้ ซึ่งเพียงแค่ปีแรกของการแต่งตัว เตรียมความพร้อมให้ธุรกิจ บริษัท ชายสี่บะหมี่เกี๊ยว จำกัด ก็ทำยอดขาย Top Form ในปี 2562 ที่มีแนวโน้มสร้างการเติบโตได้มากที่สุดในรอบ 25 ปี ตั้งแต่ก่อตั้งธุรกิจมาเลยทีเดียว ด้วยตัวเลขยอดขายปี 2562 ที่คาดว่าจะมีมูลค่ามากกว่า 1,000 ล้านบาท
คำกล่าวที่หลายคนคุ้นเคยกันดีว่า ธุรกิจครอบครัวมักจะล่มสลายในรุ่นที่ 3 เพราะถือว่าเป็นรุ่นของ “หลานเถ้าแก่” เกิดมาในยุคที่สุขสบาย รุ่นปู่ รุ่นพ่อ สร้างมาไว้ให้หมดแล้ว ทั้งทรัพย์สินต่างๆ หรือแม้แต่ความมั่นคงในธุรกิจก็เริ่มอยู่ตัวเข้าที่เข้าทาง ไม่ต้องวิ่งหาลูกค้าหรือหาตลาดเหมือนในยุคบุกเบิก ทำให้ลูกหลานในเจนเนอเรชั่นถัดมา ไม่เคยลำบาก ทำงานไม่เป็น กลายเป็นคนหยิบโหย่ง ไม่อดทน หรือบางคนที่อาจไม่ได้ชื่นชอบธุรกิจที่ครอบครัวทำอยู่แต่เดิม เมื่อเข้ามารับช่วงต่อก็เลือกที่จะขายหุ้น หรือขายกิจการเพื่อให้มืออาชีพเข้ามาบริหารแทน ก็มีให้เห็นอยู่ได้เสมอเช่นกัน
แต่ละครอบครัวย่อมมีวิธีบริหารจัดการความสงบเรียบร้อย เพื่อให้ทุกคนในบ้านอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขแตกต่างกันไปตามแนวทางของแต่ละบ้าน ขึ้นอยู่กับวิธีการเลี้ยงดู พื้นฐานนิสัยใจคอของแต่ละคน ซึ่งแน่นอนว่า การบริหารจัดการครอบครัวใหญ่ที่จำนวนสมาชิกมีมาก ย่อมมีความละเอียดอ่อนและซับซ้อนกว่าครอบครัวเล็กๆ ที่มีอยู่กันเพียงไม่กี่คน
เลือกที่จะหันมาตอกย้ำการสร้างแบรนด์อย่างเข้มข้นในปีนี้ พร้อมประกาศ Brand Identity ใหม่ ในรอบ 47 ปี เพื่อสร้างภาพจำใหม่ให้แบรนด์ “โรซ่า” ในความคิดคนไทย จะต้องนึกถึงแบรนด์เกี่ยวกับสินค้าในกลุ่มอาหารที่มีความหลากหลายและเป็นแบรนด์ที่อยู่คู่ครัวของคนไทยในทุกวัย ทุกระดับ และทุกไลฟ์สไตล์ จากที่ก่อนหน้านี้ เมื่อเอ่ยถึงแบรนด์ “โรซ่า” สิ่งที่คนไทยจะนึกถึงตามมาส่วนใหญ่คือ ปลากระป๋อง และซอสมะเขือเทศเป็นหลัก
ถ้าพูดถึงบะหมี่ ชื่อแรกที่คนไทยทั้งประเทศนึกถึง คงเป็นแบรนด์ “ชายสี่ บะหมี่เกี๊ยว” ก๋วยเตี๋ยวรถเข็นที่เห็นชินตาอยู่ตามตรอก ซอก ซอยต่างๆ โดยเฉพาะหน้าร้าน 7-11 และมีอายุธุรกิจยาวนานอยู่คู่คนไทยมาถึง 24 ปีแล้ว จากการปลุกปั้นแบรนด์ของ “พันธ์รบ กำลา” ชายหนุ่มจากจังหวัดร้อยเอ็ด ผู้จบการศึกษาแค่ระดับป.4 ที่วันนี้นำพาธุรกิจแฟรนไชส์บะหมี่ “ชายสี่ บะหมี่เกี๊ยว” เดินทางมาไกลมาก ชนิดมีสาขาทั่วประเทศ และไปไกลถึงประเทศเพื่อนบ้าน ปัจจุบันมีสาขารวมกว่า 4,300 สาขาแล้ว
ละครดัง “เลือดข้นคนจาง” ที่ออนแอร์ไปไม่นานมานี้ ทำให้เกิดคำถามมากมายว่า นี่คือเรื่องราวจริงๆ ของตระกูลใด สังคมต่างให้ความสนใจไปยังตระกูลดังอย่าง ธรรมวัฒนะ ที่มีเรื่องราวคล้ายคลึงกันและทำให้หลายๆคน เริ่มค้นหาเรื่องราวในอดีตของตระกูลดังกล่าว
ปฏิเสธไม่ได้ว่าธุรกิจยักษ์ใหญ่ที่โดดเด่นในโลกธุรกิจปัจจุบัน ส่วนใหญ่จะมีจุดกำเนิดมาจากการเป็นธุรกิจครอบครัว หรือ Family Business ที่สืบทอดและส่งต่อกิจการมาจากรุ่นสู่รุ่น โดยจะเห็นว่ามี Family Business หลายรายสามารถเติบโตแผ่กิ่งก้านสาขาจนกลายเป็นบริษัทมหาชนที่สามารถเข้าไประดมทุนในตลาดหลักทรัพย์ หรือกลายเป็น Global Company ที่กลายเป็นที่รู้จักในระดับโลกในเวลาต่อมา
ธรรมชาติของธุรกิจที่อยู่มาได้เป็นร้อยปี หลายคนมองว่ารากฐานคงจะหยั่งลึกอย่างมั่นคงแข็งแรง และยังผ่านร้อนผ่านหนาวมาสารพัดรูปแบบ พบเจอเหตุการณ์ทั้งร้ายและดีมาอย่างโชกโชน คงไม่น่าจะมีสิ่งใดเข้ามาสั่นคลอนหรือทำให้ต้องกังวลว่าธุรกิจนั้นๆ จะไม่สามารถไปต่อได้
หลายคนมีมุมมองว่าธุรกิจจะถูกสร้างขึ้นและสำเร็จได้ในรุ่นที่ 1 เติบโตและมั่นคงมากขึ้นในรุ่นที่ 2 ส่วนคนรุ่นที่ 3 นั้น ส่วนใหญ่มักจะถูกเลี้ยงดูมาเป็นอย่างดี จนไม่สามารถทำงานหนักได้ ทำให้ธุรกิจที่ดูแลโดยคนในรุ่นนี้มักจะถดถอยลง
วันนี้เป็นวันพ่อแห่งชาติ Brand Buffet ขอนำเอาโฆษณาซึ้งๆความสัมพันธ์ระหว่างพ่อและลูกในแง่ของการทำธุรกิจครอบครัวมาฝากเป็นแง่คิด จัดทำโดยธนาคารกสิกรไทย (K Corporate Business) เป็นที่ทราบกันดีกว่าธุรกิจครอบครัว (Family Business)ที่ถูกสืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น ถ้าหากไม่รักหรือเข้าใจจริงๆธุรกิจเหล่านั้นอาจจะพังลงได้อย่างง่ายดาย (70%ของธุรกิจไทยเป็นธุรกิจครอบครัว)
